بالشتک زیر پل
بالشتک زیر پل که به عنوان نئوپرن هم شناخته می‌شود به عنوان ضربه‌گیر در سازه‌های مختلفی همچون پل استفاده می‌شود.
به‌کار بردن این محصولات باعث استحکام بیشتر سازه‌ها می‌شود، بالشتک زیر پل برای خنثی کردن ضربه‌های احتمالی و لرزه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این محصولات از چند لایه پلاستیکی تشکیل می‌شوند که با استفاده از فلزات مسلح شده تا از این طریق قابلیت مقاومت در جابه جایی های بزرگ را داشته باشند.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های نئوپرن‌ها تحمل وزن بالا است که باعث می‌شود برای استفاده در زیر پل‌ها گزینه بسیار مناسبی باشند.
بالشتک‌های الاستومری انعطاف پذیری خوبی دارند و همچنین از پایداری شیمیایی بسیار بالایی برخوردار هستند.
نئوپرن مورد استفاده برای بالشتک زیر پل
یکی از کاربردهای بسیار مهم نئوپرن در ساخت پل‌ها است، به طور کلی بالشتک زیر پل باید با توجه به مقدار باری که قرار است تحمل کند طراحی و ساخته شود.
پل‌ها معمولا فشارهای زیادی را متحمل می‌شوند که در دراز مدت امکان آسیب و کاهش عمر آن را به همراه دارد، به همین منظور استفاده از بالشتک الاستومری سبب افزایش مقاومت آنها می‌شود.
با توجه به قرارگیری این سازه‌ها در معرض شرایط آب وهوایی مختلف، نیاز است که در زمان ساخت بالشتک زیر پل پارامترهای لازم برای بالابردن استحکام آنها در چنین شرایطی در نظر گرفته شود.
چگونگی استفاده از نئوپرن در پل‌سازی
استفاده از نئوپرن‌ها به عنوان بالشتک زیر پل از سال 1950 آغاز شد، محلی که برای قرارگیری این المان‌ها در نظر گرفته می‌شود معمولا بین پایه پل و عرشه آن است.
جایگذاری این المان‌ها در میان 2 بخش از پل باعث می‌شود تا در هنگام وقوع حوادث طبیعی همچون زلزله با کاهش میزان لرزش از رسیدن آسیب شدید به پل جلوگیری شود.
در ضمن باید این نکته را در نظر داشت که کاربرد این محصولات در زمان پل‌سازی سبب انتقال نیروی برشی کمتری به پایه‌ها می‌شود و از این طریق در مقاوم‌سازی پل نقش بسیار ویژه‌ای را برعهده دارند.
انواع نئوپرن
بالشتک الاستومری که برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد معمولا به 2 دسته مصنوعی و طبیعی تقسیم می‌شود.
به طور معمول نمونه‌های طبیعی مقاومت کمتری نسبت به الاستومرهای مصنوعی دارند اما از آنجایی که قیمت آنها پایین‌تر است و از نظر اقتصادی به‌صرفه هستند بیشتر مورد استفاده قرار می¬گیرند.
برخی از انواع نئوپرن که در صنایع مختلف از آنها استفاده می‌شود شامل موارد زیر است.
بالشتک مسلح
با توجه به این‌که مقاومت کششی الاستومرها پایین است صفحاتی از جنس فولاد را به صورت موازی در بین آنها قرار می‌دهند تا این کمبود را جبران کند. این نوع بالشتک دارای مدل‌های مختلفی است که عبارت‌اند از:
- B1: مدل‌هایی که با این نام شناخته می‌شوند حداقل دارای 2 ورق فولادی مقاوم هستند.
- B/C (1/2): برای ساخت این نوع بالشتک مسلح از یک صفحه فولادی در لایه خارجی به منظور کاهش لغزش‌ها استفاده می‌شود و کاربرد آنها اغلب در ساخت ریل راه‌آهن است.
- C2: نئوپرنی که به این روش ساخته می‌شود دارای 2 صفحه فولادی در زیر و روی خود است که میزان تحمل بار آن را با استفاده از محاسبات به دست می‌آورند.
- C5: جهت طراحی و تولید این الاستومر به طور کامل از صفحات فولادی آجدار استفاده می‌شود به همین دلیل در مقابل لغزش بهترین عملکرد را از خود نشان می‌دهد.
بالتشک تفلونی
برای ساخت این نمونه‌ها سطح بالشتک‌ها را با لایه‌ای از تفلون می‌پوشانند، از این مدل می‌توان در شرایطی استفاده کرد که نیازمند تکیه‌گاهی با اصطحکاک پایین باشیم.
بالشتک لغزنده
نمونه‌هایی که تحت عنوان لغزنده شناخته می‌شوند به گونه‌ای پردازش شده‌اند که نیروهای وارده به پل را در جهت‌های عمودی و افقی به پایه‌ها منتقل می‌کنند.
بالشتک‌های لغزنده اغلب دارای یک باتری هستند که وظیفه آن نشان‌دادن کاربری قطعه است.
بالشتک هسته سربی
در زمان‌هایی که نیاز به بالشتک‌هایی با ظرفیت تحمل بار بالا باشد از مدل‌های هسته سربی استفاده می‌شود، الاستومرهایی با این نام درون خود دارای یک هسته از جنس سرب هستند که مقاومت آنها را بیشتر می‌کند.
در واقع سربی که برای ساخت این نمونه‌ها به‌کار رفته است از آن جهت که ویژگی‌های خاص و منحر به‌فردی دارد باعث بالارفتن مقاومت فشاری و افزایش قابلیت انتقال نیرو در این المان‌ها می‌شود.
زمانی که از این مدل‌ها به عنوان بالشتک زیر پل استفاده می‌شود در برابر ارتعاشات ناشی از عبور و مرور وسایل نقلیه، زلزله و بادهای شدید مقاومت بسیار بالایی از خود نشان می‌دهند.
یکی از بهترین نمونه‌هایی که می‌توان در پل‌سازی از آنها استفاده کرد بالشتک‌های هسته سربی هستند زیرا ظرفیت باربری زیادی دارند.
نحوه‌ی نصب بالشتک نئوپرن
به طور کلی اجرای این المان‌ها در مکان‌های مختلف با کمک 2 روش انجام می‌شود که به شرح زیر است:
- با استفاده از چسب: زمانی که محل قرارگیری بالشتک تعیین شد با استفاده از رزین یا چسب مناسب، آن را در محل مورد نظر فیکس می‌کنند.
- بدون چسب: در این روش بعد از آماده‌سازی محل نصب، بالشتک را روی آن قرار داده و با کمک یک وزنه بالشتک را در جای خود ثابت می‌کنند.
مزایای استفاده از بالشتک زیر پل
از ویژگی‌های بسیار خوب این محصولات که باعث استفاده از آنها در صنعت پل‌سازی می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- داشتن دوام کافی در برابر شرایط محیطی مختلف
- قابلیت جذب بارهای کششی در هنگام وقوع زلزله یا تردد انواع وسیله نقلیه
- قیمت مناسب و به صرفه
- افزایش استحکام سازه در برابر فشار
جمع‌بندی
برای اجرای سازه‌های مختلف معمولا به منظور افزایش مقاومت از المان‌های متنوعی استفاد می‌شود یکی از این موارد نئوپرن یا بالشتک الاستومر است که کاربردهای زیادی دارد.
نئوپرن را می‌توان به عنوان بالشتک زیر پل مورد استفاده قرار داد که با انجام این کار استحکام و مقاومت سازه در برابر فشارهای ناشی از لغزش بالا می‌رود.
از انواع بالشتک‌های مورد استفاده در صنایع مختلف می‌توان به نوع مسلح، تفلونی، لغزنده و برخی نمونه‌های دیگر اشاره کرد. نحوه نصب آنها نیز با استفاده از چسب یا بدون نیاز به چسب انجام می‌شود.
